Oordeel zonne­weides Overberg en Amerongen

Met de klimaatcrisis en de huidige geopolitieke verhouding is één ding duidelijk: deze tijd vraagt om een energierevolutie. Uitgaande van de alarmerende krantenkoppen en protesten wereldwijd bestaat hierover geen twijfel meer. Partij voor de Dieren is groot voorstander van versneld af van fossiele brandstof en overstappen op duurzame brandstoffen zoals zon en wind. Ook is PvdD groot voorstander van beginnen bij het begin: eerst consuminderen en isoleren, vervolgens overstappen op duurzame energie te beginnen met het vol leggen van (industriële) daken, gevels, geluidsschermen, parkeerplaatsen en langs snelwegen bijv A12, gebaseerd op de zonneladder. Daarnaast belangrijk om te benoemen dat de PvdD kostbare grond in eerste instantie beschikbaar wil stellen voor plantaardige landbouw, natuur of woningbouw, nog een paar belangrijke dossiers die we integraal moeten meenemen. Geen zonnevelden ten koste van natuur.

Door een gebrek aan heldere politieke besluiten lijkt de markt de energierevolutie over te nemen. Bedrijven promoten de aanleg van groene daken met toename van biodiversiteit als verkoopargument. In het buitengebied rijden verkoopvertegenwoordigers van ‘Solar’ bedrijven op zoek naar beschikbare grond voor hun zonnevelden. Grond die ook gebruikt kan worden voor het herstel van onze natuur en biodiversiteit. Of te wel we leggen om te ‘vergroenen’ sedumdaken aan en op groene weides in het buitengebied gaan we bouwen aan zonnevelden. Het lijkt de omgekeerde wereld. Economie boven natuur.

Met een goede visie op het landschap, onze energiebehoefte en optimale energiemix kunnen zonnevelden heel nuttig zijn. Boeren kunnen ze gebruiken als verdienmodel om de overstap naar een meer duurzame bedrijfsvoering te maken, zoals circulaire landbouw. En de gemeente kan zonnevelden gebruiken als middel voor een betere landschapsontwikkeling waarbij bestaande infrastructuur en daken efficiënter gebruikt worden door ze ook voor energieopwekking te gebruiken.

Zonnevelden zijn echter geen goed idee als ze tot stand komen doordat er toevallig grond vrijkomt zonder integrale visie op gebiedsontwikkeling, zonder te kijken naar de consequenties voor natuur en de biodiversiteit, ten koste van kostbare grond. Het verdienmodel dat past bij de beschikbaar gekomen grond bepaalt nu hoe ons landschap eruit gaat zien. Dat is geen energierevolutie, dat is kapitalisme.

Kijkend naar de huidige twee initiatieven bekruipt ons het gevoel dat we moeten instemmen met plannen waar weinig mensen vertrouwen in hebben. Ook in de politieke arena.

Een afwegingskader lijkt te vrijblijvend vastgesteld als het gaat om lokaal eigenaarschap en multifunctioneel gebruik, en enkele politieke partijen die eerder tegen het kader hebben gestemd en nu toch instemmen vanuit het principe behoorlijk bestuur, zoals vaker gezegd. Tijdens de besprekingen over het raadsbrede programma was het algehele gevoel dat dit niet is wat we voor ogen hadden, maar vanwege principe van behoorlijk bestuur kan blijkbaar het proces niet meer stilgelegd worden. Een gesprek over duurzame energie leidde uiteindelijk tot een zinsnede dat de partijen het niet eens zijn over inzetten van windmolens, dat vervolgens door het college is vertaald naar ‘we gaan deze periode niet meer spreken over windenergie’. Verwarring alom, dat lijkt uit te monden in een politiek besluit om twee plannen goed te keuren waar weinig partijen, en bewoners, echt op zitten te wachten.

Inhoudelijk gezien hebben we ook de nodige vraagtekens. Geheimhouding over het omgevingsfonds, 1 fonds voor twee verschillende dorpen, transparante zonnepanelen zodat natuur kan groeien maar even snel weer verbrandt, is het wel beter voor biodiversiteit? een beschermde dassenburcht op 50 meter afstand met verdwijnen van stapelvoedsel voor de dassenfamilie, twee natura2000 gebieden die beperkter met elkaar verbonden zijn, de Provincie die geuit heeft het geen goede locaties te vinden, Staatsbosbeheer die zich zorgen maakt waar onvoldoende naar geluisterd is, een wachtlijst voor aansluiting op het net (een kabel die nog aangelegd moet worden), nog los van bezwaren van omwonenden en andere belanghebbenden, zoals de verdeling van lusten en lasten.

Wij zouden dan ook graag zien dat het aanleggen van zonnevelden op duurzame grond wordt uitgesloten zolang niet het overgrote deel van het beschikbare en daartoe geschikte dakoppervlak is voorzien van zonnepanelen. Nu instemmen met plannen waar we niet achter staan voelt niet goed. Ook dat durven is onderdeel van behoorlijk bestuur.

Jolande Kors Raadslid

Partij voor de Dieren

mede namens Remmelt Kielstra, commissielid